†ქრისტიანული ტრადიციები†
- ქრისტე აღსდგა ! - ჭეშმარიტად აღსდგა!
წითელი კვერცხი წმიდა მარიამ მაგდალინელმა იმპერატორ ტიბერიუსს კვერცხი მიართვა და აღდგომა ახარა. წარმართმა ტიბერიუსმა მიუგო: მაგ კვერცხის გაწითლებას უფრო დავიჯერებ, ვიდრე მიცვალებულის აღდგომასო. ამის თქმაზე კვერცხი გაწითლდა. ნიშნად ასეთი დიდი სასწაულისა, ქრისტიანებში ტრადიციად იქცა სააღდგომოდ კვერცხის წითლად შეღებვა. კვერცხებს წითელ პარასკევს ღებავენ იმის მოსაგონებლად, რომ ამ დღეს ჯვარს აცვეს უფალი ჩვენი იესო ქრისტე. წითელი კვერცხი - აღდგომისა და სიცოცხლის სიმბოლოა, მისგან ხომ წიწილები და ბარტყები იჩეკება. წითელი ფერი კი იესო ქრისტეს წმიდა სისხლის ფერია. აღდგომის კვერცხი ნიშანია ქრისტეს წმიდა სისხლით გაწმედილი ჩვენი მარადიული ცხოვრებისა
წითელი კვერცხი სააღდგომო სუფრის ერთ-ერთი მთავარი ატრიბუტია, რომელსაც ვნების პარასკევს ღებავენ, ნიშნად ქრისტეს მიერ კაცობრიობის გამოსახსნელად დაღვრილი სისხლისა.
გადმოცემით, წმინდა მარიამ მაგდალინელმა რომის იმპერატორ ტიბერიუსს აღდგომა ახარა და კვერცხი მიართვა. ტიბერიუსმა უპასუხა, მაგ კვერცხის გაწითლებას უფრო დავიჯერებ, ვიდრე მიცვალებულის აღდგომასო. ამ სიტყვებზე კვერცხმა ფერი შეცვალა. მას შემდეგ მორწმუნე ქრისტიანებში კვერცხის შეღებვა ტრადიციად იქცა. შემოგთავაზებთ სხვადასხვა ორნამენტებით მოხატულ კვერცხებს, რომლებიც ასევე ალამაზებენ საარდგომო სუფრას წითელ კვერცხებთან ერთად. ამ სურათების მიხედვით თქვენც შეგიძლიათ მოხატოთ კვერცხები და ორიგინალობა შესძინოთ სუფრას....
პასკა პასკას ქრისტიანები სააღდგომოდ აცხობენ და მიირთმევენ იესო ქრისტეს აღდგომის რწმენის ნიშნად. იგი არის იმ მთის სიმბოლო, რომელზეც ჯვარს აცვეს იესო ქრისტე. პასკა აგრეთვე აღდგომის სიხარულისა და ქრისტიანთა ერთობის სიმბოლოცაა.
ნაძვის ხე
იმიტომ, რომ ნაძვის ხე სიცოცხლის ხეა. ის სულ მწვანითაა შემოსილი, არ ბერდება, არ ჭკნება. ასევეა ქრისტეც. ის სულ არსებობს, არასოდეს ბერდება, არ იცვლება!, ყოველთვის კეთილია და კაცთმოყვარე. საშობაო ნაძვის ხეს სანთლებით, ტკბილეულით რთავენ და თავზე შობის
ვარსკვლავს ადგამენ. ეს ვარსკვლავი იმ უცნაურ ვარსკვლავს განასახიერებს, რომელიც მოგვებს მიუძღოდა ყრმა იესოსთან. სანთლები ქრისტესმიერ ნათელზე მიანიშნებს, ანუ ვინც ქრისტესთან ერთად იცხოვრებს, თვითონაც კეთილი და ნათელი საქმეებით იქნება გამშვენებული. თავად ნაძვი კი, როგორც მარადმწვანე მცენარე, მარადიული სიცოცხლის სიმბოლოა. ქრისტემაც ხომ თავისი განკაცებით, ჯვარცმითა და აღდგომით დაამარცხა სიკვდილი და ადამიანებს მარადიული სიცოცხლე მიანიჭა.
ასე რომ, ვინც შეეცდება თავისი საქმეებით ქრისტეს მიბაძოს, მისსავე მსგავს მარადიულ, დაუბერებელ სიცოცხლეს მოიპოვებს.
ჯეჯილი
ბზობის კვირას მორწმუნეების ძველი ქრისტიანული ჩვეულების მიხედვით, ხორბალს თესენ. ამისთვის, ლანგარზე დებენ წყალში დასველებულ ბამბას და მასზე მუჭით მცირეოდენ ხორბალს მიმოფანტავენ. ხორბალი ღვივდება და იზრდება ჯეჯილი. ძველი ქრისტიანული წესის თანახმად, მორწმუნეები აღდგომის დღესასწაულს ერთმანეთს პასკითა და ჯეჯილში ჩადებული წითელი კვერცხებით ულოცავენ. მწვანე ჯეჯილი სიმბოლოა ახალი ცხოვრებისა, რომელიც ჩვენ იესო ქრისტემ მოგვანიჭა თავისი აღდგომით.
ჭონა და აღდგომის მახარებლები ძველად, საქართველოს სოფლებსა და ქალაქებში აღდგომა დღეს რამდენიმე კაცი ერთად იკრიბებოდა და სოფელში თითოეულ ოჯახს ჩამოუვლიდა და ლოცავდა - ამას ჭონაობას უწოდებდნენ. მეჭონეები საჭონაო საგალობლით ქრისტეს აღდგომას ულოცავდნენ ხალხს. ჭონაობა ყველა კუთხეში განსხვავებულად იცოდნენ. მესხეთში მეჭონეები სალამურზე უკრავდნენ, სოფლის გოგო-ბიჭები კი ამ დროს ცეკვა-თამაშს, ჭიდაობას მართავდნენ. მეჭონეები ყოველი სახლის წინ ჩერდებოდნენ და მღეროდნენ:„ჭონას დავალთ მადლობითა, ღმერთი თქვენის წყალობითა, ლოცვას ღამიან მოისმენთ ქრისტე ღმერთის ბრძანებითა, ლიტანიას შემოვუვლით სამთელ კელაპტარებითა,გარდამოხსნას დასცქერიხართ თქვენი კეთილ თვალებითა". როცა სიმღერას დაამთავრებდნენ, სახლის ბანიდან თოკით კალათას ჩაუშვებდნენ და ისევ აგრძელებდნენ: „ალათასა, ბალათასა, ჩამოვკიდავ კალათასა, ერთი კვერცხი ჩვენ მოგვეცი, ღმერთი მოგვცემს ბარაქასა". ამ დროს დიასახლისი კალათაში წითელ კვერცხებს ჩაალაგებდა და მეჭონეებიც სხვა ოჯახის ბანზე გადადიოდნენ. ახლა იქიდან ჩაუშვებდნენ კალათას და ოჯახის უფროსს ასე მიმართავდნენ: „ჩიტი ღობეზე შემოჯდა, იძახდა ქიშმიშობასა, ღმერთმა დაგასწროთ აღდგომა ქრისტეშობასაო". ადრე რაჭის ერთ-ერთ ეკლესიაში თურმე მას გრძელი მილის ფორმის საკრავი ინახებოდა, რომელიც საკმაოდ მოზრდილი ყოფილა. მასზე ყველა ვერ უკრავდა. შიგ კარგად რომ ჩაებერა, დამკვრელი ძლიერი უნდა ყოფილიყო. საკრავი მეჭონეებს თავიანთი მსვლელობის დროს დაჰქონდათ და თითოეულ ეზოში სიმღერის ნაცვლად მასში სამჯერ ჩაჰბერდნენ. ნასიამოვნები მასპინძელი კი სააღდგომო კვერცხებითა და ტკბილი კვერებით ასაჩუქრებდა. იმერეთში აღდგომის ღამეს ეკლესიის ზარების რეკვასთან ერთად ბუკის ძახილიც სცოდნიათ. მამლის პირველ ყივილზე ეს ხმა ხალხს წირვაზე დასასწრებად უხმობდა. ამბობენ, რაც არ უნდა შორს სძინებოდა კაცს, აუცილებლად გამოფხიზლდებოდა და მამლის მესამე ყივილზე უკვე ტაძარში მიდიოდა. სამეგრელოში სააღდგომო წირვა შუაღამით იწყებოდა. ტაძარი ხალხით ივსებოდა და ყველგან უამრავი სანთელი ენთო. ბოლოს „ქრისტე აღდგას" გალობით ყველანი შინ ბრუნდებოდნენ. მეჭონეების ხელცარიელი გაშვება ცუდის ნიშანი იყო. ყველა ცდილობდა, მახარობლები დაესაჩუქრებინა, ზოგი ტკბილეულითა და კვერებით უმასპინძლდებოდა, მაგრამ ყველაზე მეტად მათ წითელი კვერცხი უგროვდებოდათ. შემდეგ ერთად იკრიბებოდნენ, შეგროვილი სანოვაგით ილხენდნენ და ერთმანეთს ქრისტეს აღდგომას ულოცავდნენ.
|